To døgn har gått etter Shaun Henrik Mathesons antisemittiske tirade som var full av usannheter. Etter at MIFF satte fokus på saken har hundrevis av klager strømmet inn til NRK, MIFFs sak var den mest omtalte i norske sosiale medier onsdag og Matheson er politianmeldt for hatefulle ytringer. Til tross for alt dette, har NRK-ledelsen fortsatt ikke klart å innse at de må beklage antisemittismen i innslaget. Mathesons egen unnskyldning var full av huller, og på ingen måte tilfredsstillende.
Senest i dag sier underholdningsredaktør Charlo Halvorsen i NRK til Medier24 følgende: «Det glapp denne gangen, og vi har beklaget. Så fortsetter vi med programmet og programleder. Vi holder trøkket opp, men klart det er en tankevekker for oss også.» Antisemittisme er ikke en glipp. Det får nå NRK hjelp av preses Olav Fykse Tveit til å forstå.
Her er hele det åpne brevet fra preses Olav Fykse Tveit slik det er publisert på kirken.no
Kjære kringkastingssjef Thor Gjermund Eriksen,
NRK har som eitt av sine kjenneteikn ei svært god dekning av utanriksstoff, med sakleg og brei informasjon. Det gjeld også om det som skjer i Midt-Austen og den uløyste konflikten mellom Palestina og Israel. I programmet «Shaun på P13» tysdag 2. februar vart det framført ein harselerande kritikk som ikkje skulle vore sendt av ein ansvarleg redaksjon, korkje NRK eller andre. Det er difor eit viktig grep når har NRK tatt sitt redaktøransvar og beklagd at det vart sendt, og tatt den delen av programmet ut.
Men det trengs meir enn ein generell beklagelse i dette tilfellet, og det håpar eg at du som ansvarleg redaktør tar eksplisitt tak i. Det gjeld det klart anti-semittiske i det som vart framført. Det var ikkje berre ein kritikk av den politikk den israelske regjeringa fører, noko som mange framfører både i Israel og utanfor landets grenser, ikkje minst med tanke på den okkupasjons- og annekteringspolitikken som vert ført overfor den palestinske befolkninga i området. Slik kritikk kjem som kjent frå offisielt norsk hald. Det skjer også frå Den norske kyrkja si side.
Men i dette innslaget er det noko anna som skjer: Det er som jødar dei vert kritiserte her, og måten det skjer på har klare trekk av klassisk anti-semittisme. Det er i dette innslaget referert til menneske ut frå si sjølvforståing som jødar, i og med uttrykket «Det utvalgte folk», og det vert kombinert med svært stigmatiserande omtale og hatefulle uttrykk, endå til eit slags ønskje om at sjukdom og død må ramme dei ved at vaksinen ikkje skulle virke.
Denne form for anti-semittiske uttrykk overfor jødar har ei farleg verknadshistorie, og vi må ta spesielt tak i dette når det førekjem for at det ikkje skal normaliserast og aksepterast. Det er vårt ansvar som storsamfunn å ta dette på stort alvor. Dette er vårt ansvar som kyrkje å ta det opp, både kritisk og sjølv-kritisk. Regjeringas plan for å bekjempe anti-semittisme har også spesielt lagt vekt på at det er ikkje opp til minoriteten å bekjempe slikt åleine, det er storsamfunnets ansvar.
På denne bakgrunn vil eg oppfordre NRK til å presisere at de beklagar at dette skjedde, ikkje berre fordi det var upassande, men også fordi det var eit klart anti-semittisk uttrykk.
Oslo, 4. februar, 2021
Med helsing
Olav Fykse Tveit
Preses og biskop i Den norske kyrkja
